Voorstel tot aanpassing van de principes van de Code Sociale Ondernemingen

We zijn benieuwd naar je mening. Je hebt de gelegenheid om te reageren op de aanpassingsvoorstellen voor de principes van de Code Sociale Ondernemingen. De einddatum van deze consultaties is 15 mei 2025.

Het ecosysteem van sociaal ondernemers ontwikkelt zich continu. Om te zorgen dat de Code als toetsingsinstrument actueel blijft, is het zinvol om de principes regelmatig tegen het licht te houden. Dat doen we op een zorgvuldige manier, waarbij we de deelnemers in het Register en onze andere stakeholders graag betrekken.

We hebben als bestuur van de Stichting Code Sociale Ondernemingen een tijdelijke commissie de opdracht gegeven de bestaande principes onder de loep te nemen. De commissie bestaat uit Pjotr Anthoni, Maarten Hogenstijn en David Balhuizen.

Daarom dit voorstel voor licht gewijzigde principes:
Toelatingscriteria voorstel actualisatie – 2025

Je kunt reageren op deze consultatie door een e-mail te sturen aan info@codesocialeondernemingen.nl.

Welke wijzigingen worden voorgesteld?

Van 5 naar 5 principes

We blijven bij 5 principes, maar principe 1 (missie: geborgd en inzichtelijk) wordt gesplitst in twee principes (‘missie’ en ‘meting’) en principe 4 (implementatie) wordt opgenomen in de intentieverklaring omdat deze vooral is gericht op de praktische uitvoering. De principes zien er daarmee zo uit:

NU

VOORSTEL

1. Missie: geborgd en inzichtelijk

PRINCIPE 1: Missie – De missie is helder omschreven en geborgd

2. Relevante stakeholders: bepaling en dialoog

PRINCIPE 2: Meting – Er wordt gemeten welke impact is behaald

3. Financiën: in overleg en zorgvuldig afgewogen


PRINCIPE 3: Stakeholders – Missie en impact worden besproken met stakeholders

4. Implementatie: registreren en reflecteren

PRINCIPE 4: Financiën – In het financieel beleid staat de missie voorop

5. Transparantie: actief en toegankelijk

PRINCIPE 5: Transparantie – Informatie wordt actief toegankelijk gemaakt

Bij 3 principes wordt een nuance aangebracht.

  • Principe 2 (Meting): er wordt voor micro en kleine bedrijven geen integrale impactmeting vereist maar impactmeting op het impactgebied, aangevuld met een basis uitgangspunt van ‘do no harm’.
  • Principe 3 (Stakeholders): er wordt een duidelijkere focus gelegd op de dialoog met stakeholders.
  • Principe 4 (Financiën): dit principe wordt verduidelijkt en ook uitgesplitst in winstuitkering, beloningsbeleid en een financiële exit-strategie voor (middel)grote ondernemingen. Voor het borgen van het principe (impact before finance) wordt het uitgangpunt dat dit is ingebakken in de bedrijfsvoering. Daarbij moet worden toegelicht dat de sociaal-maatschappelijke bedrijfsvoering leidt tot extra uitgaven die worden besteed aan de impact, en dat dit op zijn beurt leidt tot (ten minste 30%) lagere nettowinst. Eerder was het uitgangspunt dat dit geborgt wordt via (bijvoorbeeld) een statutaire impact-reserve.

Onderscheid in omvang

Het huidige onderscheid tussen micro / klein en middel / groot blijft. Twee belangrijke wijzigingen:

  • Onderscheid tussen micro en klein op het gebied van borging van de missie. Iedereen legt missie vast in statuten. Daarbovenop: Ondernemingen die als ‘klein’ kwalificeren leggen bovendien in haar statuten vast dat de statutaire doelomschrijving alleen kan worden aangepast na een zorgvuldige besluitvorming. Daarbij kan niet zondermeer door één of twee aandeelhouders van een BV of een stichtingsbestuurder worden besloten tot wijziging. Maar moet ten minste advies worden gevraagd bijvoorbeeld bij een Raad van Advies, een afvaardiging van de werknemers of een onafhankelijke partij. Het doel hiervan is om de missie te borgen voor de lange termijn.
  • Aanscherping ‘meting’ voor middel/groot. Voor deze groep wordt impactmeting op niveau 4 Impactpad verwacht.

Achtergrond van de opdracht

Wat willen we bereiken met het actualiseren van de principes?

Waarborgen en toetsen of de principes nog steeds voldoen aan de doelstelling van de Code én aansluit bij de ontwikkelingen in het ecosysteem van sociaal ondernemerschap. Daarnaast bekijken we of we de toelichting op de principes duidelijker kunnen maken.

Waar moeten de principes aan voldoen?

  • Doeltreffend en doelmatig: dienen van de doelstelling van de Code.
  • Eenvoudig: begrijpelijk én beperkt in administratieve lastendruk voor sociaal ondernemers.
  • Uitvoerbaar: begeleiding en toetsing is uitvoerbaar.
  • Passend in het kader van internationale en EU-ontwikkelingen: sluit onder andere aan op pan-Europees gebruikte definitie van social enterprises.

Vervolg

In mei en juni weegt de commissie, in samenspraak met het stichtingsbestuur, alle ingekomen reacties zorgvuldig. Wij nemen een besluit of reacties aanleiding geven tot aanpassingen. Het is de bedoeling de aangepaste principes op 1 juli 2025 te publiceren, en per direct te laten gelden voor nieuwe deelnemers.

Sta je al in het register?

Dan verandert er op korte termijn helemaal niks. Bij de periodieke hertoetsing (iedere 3 jaar) bespreken we of er iets nodig is. En zo ja, wat er nodig is om in te groeien naar de geldende principes. Daarna is er twee jaar de tijd om die groei te realiseren en te omschrijven.

We zijn benieuwd hoe jij naar de voorgestelde aanpassingen in de 5 principes kijkt. Stuur ons een mail.