De 5 principes van de Code Sociale Ondernemingen

De Code Sociale Ondernemingen maakt zichtbaar welke ondernemingen écht maatschappelijke waarde vooropstellen: impact first. Financiële winst is daarbij geen doel op zich, maar een middel om blijvend impact te realiseren.

Om dit te toetsen gebruikt de Code 5 principes. Deze zijn afgeleid van de Europese definitie van sociaal ondernemen en worden onderschreven door de Sociaal-Economische Raad. Ze vormen het fundament voor de toelatingscriteria tot het Register van de Code Sociale Ondernemingen. Het Register biedt opdrachtgevers, financiers en andere stakeholders de zekerheid dat aangesloten ondernemingen tot in de kern sociaal ondernemen. Benieuwd welke ondernemingen al deelnemen? Bekijk hier de lijst met deelnemers.

De 5 principes zijn:

  1. Missie – de missie is helder omschreven en geborgd
  2. Meting – er wordt gemeten welke impact is behaald
  3. Stakeholders – missie en impact worden besproken met stakeholders
  4. Financiën – in het financieel beleid staat de missie voorop
  5. Transparantie – informatie is toegankelijk

De principes bieden houvast én ruimte. Ze vragen van ondernemers om hun missie, werkwijze, bestuur en organisatie zorgvuldig vorm te geven, en laten tegelijkertijd ruimte voor een invulling die meegroeit met de fase en schaal van de onderneming. Daarmee zijn de principes niet alleen een toetsingskader, maar ook een kompas voor verdere ontwikkeling en professionalisering.

Net als sociale ondernemingen en het bredere ecosysteem van sociaal ondernemen ontwikkelen ook de principes van de Code zich. In 2025 zijn de principes aangepast aan de actualiteit. Het voorstel voor deze aanpassingen is vooraf in openbare consultatie gebracht, zodat alle betrokken stakeholders hun input konden geven.

Omvang van de onderneming

Bij de toepassing van de principes kijkt de Code naar de omvang van de onderneming. Zo groeien de structuren en formaliteiten die impact first waarborgen mee met de schaal van het bedrijf. De Code onderscheidt vier categorieën:

Categorie

Balanstotaal

Netto-omzet

Aantal werknemers

Micro

< € 450.000 

< € 900.000 

Minder dan 10

Klein

€ 450.000 – € 7,5 mln 

€ 900.000 – € 15 mln

10 – 50

Middelgroot

€ 7,5 – € 25 mln 

€ 15 – € 50 mln

50 – 250

Groot

> € 25 mln 

€ 50 mln

Meer dan 250

Voor micro en kleine ondernemingen gelden de basiscriteria. Middelgrote en grote ondernemingen hebben daarnaast aanvullende verplichtingen, bijvoorbeeld rond governance, rapportage en toezicht. Het is daarom belangrijk dat een onderneming aangeeft wanneer zij doorgroeit naar een volgende categorie.

Of de onderneming nu werkt aan inclusieve werkgelegenheid, sociale cohesie, eerlijke handelsketens, de voedsel- en energietransitie, circulaire productie of betere zorg: de 5 principes helpen koers te houden. Ze maken duidelijk dat sociaal ondernemen gestoeld is op heldere en breed gedragen uitgangspunten.

Ontdek de 5 principes en lees hoe ze richting geven aan de praktijk van sociaal ondernemen.

Klaar om te beginnen?

Wil jij laten zien dat jouw onderneming impact first werkt? Meld je dan aan voor opname in het Register Sociale Ondernemingen.